Het verschil tussen 'kurk' & 'kurk'

Allereerst wordt met kurk de afsluiting van flessen wijn bedoeld die wordt gemaakt uit de geoogste schors van de kurkeik. Anderzijds wordt deze term gebruikt om te verwijzen naar een specifieke wijnfout die ervoor zorgt dat de wijn naar schimmel of vochtig karton ruikt die de fruitige smaken onderdrukt. De belangrijkste stof die verantwoordelijk is voor deze foutieve wijngeur, bekend als TCA, wordt meestal via de kurk in de wijn overgebracht, vandaar de term kurk of  kurkgeur.

Kurken

De kurkeik is de bron van de vele miljarden kurken die jaarlijks worden geproduceerd. Het voornaamste land voor de kurkproductie is Portugal, waar ongeveer de helft van de wereldproductie en de beste kurken vandaan komen, maar ook in Spanje zijn grote gebieden met deze bomen aangeplant die uitstekend tegen de verzengende hitte en droogte kunnen. Het productieproces van de kurk is wettelijk geregeld. Zo mag de eerste oogst pas geschieden nadat de boom zo’n 25 jaar oud is. De kurkeik wordt van z’n bast ontdaan op de plaatsen die minimaal 60 centimeter in omtrek zijn. De bast wordt elke 9-10 jaar geoogst en is na de 3e oogst pas geschikt om gebruikt te worden voor de productie van kurken. De boom levert zo’n 165 jaar, dus ongeveer 12-14 oogsten.

Kurksmaak

Hoe ontstaat nu die kurksmaak?
Onderzoekingen hebben uitgewezen trichloroanisole (TCA) verantwoordelijk is voor de kurkgeur. Dit micro-organisme kan zich ontwikkelen in de kurk, mede afhankelijk van de weersituatie na de oogst van de kurk maar ook door de omgeving. Het ontstaat wanneer schimmels in de lucht en gechloreerde fenolische verbindingen, bekend als chloorfenolen, op elkaar inwerken, en wat stinkt dat - denk aan beschimmelde kranten, een natte hond of een vochtige kelder. Meestal hebben hooguit 1-2 procent van de flessen wijn van één oogst kurksmaak. Meestal is de wijn met kurksmaak niet meer te redden.De kurkindustrie is op alle mogelijke manieren bezig om kurken tebehandelen om de kurksmaak tot het verleden te laten behoren.